Dầu nhớt là chất lỏng quan trọng giúp bôi trơn các chi tiết chuyển động trong động cơ, giảm ma sát và mài mòn, làm mát động cơ và làm sạch các cặn bẩn. Dầu nhớt bán tổng hợp là một loại dầu nhớt được pha trộn giữa dầu nhớt gốc tổng hợp và dầu nhớt gốc khoáng, mang lại những ưu điểm vượt trội so với dầu nhớt gốc khoáng thông thường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về dầu nhớt bán tổng hợp, bao gồm thành phần, ưu nhược điểm, các loại phổ biến và ứng dụng của chúng.
Dầu nhớt bán tổng hợp là gì?
Dầu nhớt bán tổng hợp (tiếng Anh: Semi-synthetic oil) là loại dầu động cơ giúp thu hẹp khoảng cách giữa dầu thông thường và dầu tổng hợp hoàn toàn. Về cơ bản, nó là sự kết hợp của cả hai, mang lại một số ưu điểm của từng loại ở mức giá phải chăng hơn so với dầu tổng hợp hoàn toàn.
Dầu bán tổng hợp được sản xuất bằng cách pha trộn giữa dầu nhớt gốc tổng hợp và dầu nhớt gốc khoáng. Tỷ lệ pha trộn phổ biến nhất là 70% dầu nhớt gốc khoáng và 30% dầu nhớt gốc tổng hợp. Tuy nhiên, tỷ lệ này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhà sản xuất dầu nhớt cũng như loại phương tiện sử dụng.
Thành phần của dầu bán tổng hợp
Dầu nhớt bán tổng hợp bao gồm 3 thành phần chính:
- Dầu gốc dầu gốc là thành phần chính tạo nên 80-90% dầu nhớt bôi trơn. Chia thành hai loại: dầu gốc khoáng và dầu gốc tổng hợp. Dầu gốc khoáng tinh chế từ dầu thô. Trong khi dầu gốc tổng hợp sản xuất bằng cách tổng hợp hóa học, có cấu trúc đồng nhất và sạch hơn dầu gốc khoáng. Tỷ lệ dầu tổng hợp khác nhau, nhưng phải ít nhất 10% mới được phân loại là bán tổng hợp.
- Phụ gia: Được thêm vào để nâng cao hiệu suất của dầu nhớt như chống oxi hóa, chống mài mòn, tẩy rửa, làm đặc dầu, chống tạo bọt…
- Dung môi: Hỗ trợ dung giải dầu gốc và phụ gia.
Ưu điểm
Dầu bán tổng hợp vượt trội so với dầu khoáng thông thường khi sở hữu những ưu điểm như:
- Bôi trơn tốt: Nhờ sự kết hợp giữa 2 loại dầu nên có khả năng bôi trơn tốt hơn dầu nhớt gốc khoáng, giúp giảm ma sát và mài mòn động cơ.
- Bảo vệ động cơ hiệu quả: Các phân tử dầu bán tổng hợp phân cực mạnh mẽ, tạo lớp màng dầu bảo vệ các chi tiết máy ngay khi khởi động và dính chặt trên bề mặt chi tiết, giảm mài mòn và kéo dài tuổi thọ động cơ.
- Chịu nhiệt và áp suất cao: Dầu bán tổng hợp duy trì độ nhớt ổn định trong mọi điều kiện vận hành, chịu được nhiệt độ và áp suất cao mà không bị biến đổi.
- Khả năng làm sạch tốt: Các phụ gia trong dầu bán tổng hợp có tác dụng tẩy rửa, phân tán và làm sạch cặn bẩn, muội than, cặn bám, không cho chúng tích tụ trong khoang máy, đảm bảo động cơ luôn hoạt động ổn định và thông suốt.
- Chi phí phù hợp: So với dầu tổng hợp, giá thành của dầu bán tổng hợp tiết kiệm hơn, phù hợp cho nhiều đối tượng.
Nhược điểm
Bên cạnh các ưu điểm, dầu máy bán tổng hợp vẫn tồn tại một số nhược điểm:
- Tuổi thọ thấp hơn dầy tổng hợp: Trong điều kiện vận hành khắc nghiệt hay động cơ hoạt động ở cường độ cao, dầu bán tổng hợp bị oxy hóa nhanh hơn dầu nhớt gốc tổng hợp.
- Khả năng chống đông kém: Khả năng chống đông của chúng thấp hơn so với dầu gốc tổng hợp. Khi nhiệt độ thấp, dầu bán tổng hợp khó bơm và lưu thông, ảnh hưởng đến quá trình khởi động xe và hiệu quả bôi trơn.
Các loại dầu nhớt bán tổng hợp phổ biến:
Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại dầu nhớt bán tổng hợp khác nhau. Dưới đây là một số loại dầu nhớt bán tổng hợp phổ biến:
- TOTAL Quartz 9000 Future GF-5: Là sản phẩm của Tập đoàn TotalEnergies, dầu nhớt này chuyên dùng cho xe máy. Với mức giá vừa phải, Total Quartz 9000 Future GF-5 phù hợp với nhiều phân khúc xe tay ga, xe côn tay và xe số.
- Castrol Power 1 4T: Một thương hiệu dầu nhớt uy tín khác đến từ tập đoàn Castrol. Castrol Power 1 4T là dòng sản phẩm được thiết kế riêng cho các dòng xe phân khối lớn, đem lại hiệu suất cao và khả năng bảo vệ vượt trội.
- Motul 5100 4T: Dòng sản phẩm này được nghiên cứu dành riêng cho động cơ xe 4 thì. Với công nghệ Technosynthese độc quyền, dầu nhớt Motul 5100 4T giúp duy trì trạng thái ổn định của dầu, kéo dài tuổi thọ động cơ và đảm bảo độ êm ái cho xe.
Ứng dụng của dầu nhớt bán tổng hợp:
- Động Cơ Đốt Trong: Đây là ứng dụng phổ biến nhất của dầu nhớt bán tổng hợp, khi chúng hoạt động trong động cơ xăng, động cơ diesel hay khí nén.
- Máy Bơm: Dầu bán tổng hợp được dùng bôi trơn máy bơm cao áp, máy bơm nước, máy bơm công nghiệp, đảm bảo hiệu suất hoạt động của máy.
- Máy Nén Khí: Đảm bảo khả năng bôi trơn tốt, hạn chế tình trạng thiếu dầu, cháy bạc đạn và giảm ma sát ở nhiệt độ cao và bảo vệ máy khỏi sự ăn mòn.
- Dụng Cụ Cầm Tay: Một số loại dầu bán tổng hợp chuyên dụng dành cho máy cắt cỏ, máy cưa và máy khoan.
- Thiết Bị Công Nghiệp: Dầu bán tổng hợp dùng cho các loại máy công nghiệp vận hành trong môi trường có tải nặng như máy nghiền, máy ép nhựa và máy nghiền đá.
Lưu ý:
- Tuân Thủ khuyến nghị từ nhà sản xuất: Mỗi loại xe có yêu cầu riêng về chất lượng và độ nhớt dầu nhớt. Người dùng cần tuân thủ khuyến nghị ghi trong sách hướng dẫn xe.
- Chọn độ nhớt phù hợp: Độ nhớt của dầu nhớt đóng vai trò quan trọng trong quá trình bảo vệ động cơ. Cần chọn đúng độ nhớt mà nhà sản xuất xe khuyến cáo.
- Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra tình trạng dầu nhớt trên thước thăm dầu, phát hiện kịp thời các bất thường như đổi màu, nhớt loãng hoặc quá đen.
Lựa chọn dầu bán tổng hợp
- Kiểm tra thông số kỹ thuật xe và chỉ dẫn của nhà sản xuất để xác định loại dầu nhớt phù hợp.
- Động cơ dùng xăng nên lựa chọn dầu nhớt có chỉ số API như SJ, SL, SM, SN, SP. Đối với động cơ chạy dầu, API giới thiệu các ký hiệu CD, CF, CG-4, CH-4, CI-4…
- Chọn dầu nhớt có độ nhớt phù hợp. Ví dụ xe sản xuất tại Nhật nên chọn dầu 5W-40. Xe nhập khẩu từ châu Âu sử dụng dầu nhớt có độ nhớt thấp, thường là 5W-30. Xe sản xuất ở Bắc Mỹ, Hàn…thường dùng dầu nhớt 10W-40.
Kết luận
Dầu nhớt bán tổng hợp là một lựa chọn thay thế tiết kiệm và hiệu quả hơn so với dầu nhớt tổng hợp hoàn toàn. Chúng có thể được sử dụng trong nhiều loại động cơ và ứng dụng khác nhau, mang lại nhiều lợi ích cho người dùng. Khi lựa chọn dầu nhớt bán tổng hợp, người dùng cần lưu ý đến các thông số kỹ thuật của phương tiện cũng như các khuyến nghị của nhà sản xuất để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ tối ưu cho động cơ.