Cao su chân máy là một bộ phận quan trọng trong hệ thống treo của ô tô, có chức năng giảm rung động và tiếng ồn từ động cơ truyền đến khung xe, đồng thời hấp thụ các rung động và va đập từ mặt đường.
Cao su chân máy đóng vai trò như một chiếc gối đỡ giữa động cơ và khung xe, mang lại cảm giác lái xe êm ái, ổn định và bền bỉ hơn.
Cao su chân máy là gì?
Cao su chân máy (engine mounts hoặc motor mounts) thực chất là bộ giảm xóc kết nối động cơ và hộp số với khung của xe. Chúng thường được làm từ sự kết hợp giữa kim loại và cao su, với phần cao su hấp thụ rung động và tiếng ồn do động cơ tạo ra. Điều này giúp động cơ không bị rung lắc phần còn lại của xe, mang lại cảm giác lái êm ái và thoải mái hơn.
Cấu tạo của cao su chân máy
Cao su chân máy bao gồm các bộ phận chính sau:
- Lõi cao su: Đây là phần trung tâm của cao su chân máy, được làm từ cao su tổng hợp có độ đàn hồi và chịu lực tốt. Lõi cao su có tác dụng hấp thu rung động và va đập.
- Vỏ ngoài kim loại: Bọc bên ngoài lõi cao su là lớp vỏ kim loại bảo vệ, thường làm từ thép hoặc hợp kim nhôm. Lớp vỏ này bảo vệ lõi cao su khỏi tác động của môi trường bên ngoài.
- Miếng đệm đế: Phần đế của cao su chân máy được lót một lớp miếng đệm mềm, có tác dụng bám và bảo vệ bề mặt tiếp xúc.
- Các mối nối bu lông: Cao su chân máy được gắn với các bộ phận khác của xe bằng các bu lông và đai ốc siết chặt.
Các loại cao su chân máy thường gặp
Một số loại cao su chân máy thường được sử dụng trên ô tô bao gồm:
- Cao su chân máy cứng: Sử dụng trong các mẫu xe thể thao, mang lại khả năng vận hành chính xác và ổn định hơn. Tuy nhiên độ êm ái và hấp thụ rung động kém hơn so với cao su mềm.
- Cao su chân máy mềm: Phổ biến trên các dòng xe gia đình và xe sang, nhờ khả năng hấp thu rung động và cách âm tốt. Tuy nhiên, độ bền và khả năng chịu tải kém hơn so với cao su cứng.
- Cao su chân máy tổng hợp: Kết hợp cả cao su cứng và mềm trong cùng một khối, vừa có độ êm ái cao, vừa đảm bảo độ bền và ổn định tốt. Đây là loại cao su chân máy phổ biến nhất trên các dòng xe hiện đại.
Vị trí lắp đặt
Cao su chân máy được lắp đặt ở những vị trí sau:
- Giữa động cơ và khung xe: Đây là vị trí phổ biến nhất để lắp đặt cao su chân máy nhằm cách ly rung động từ động cơ.
- Giữa hộp số và khung xe: Giúp giảm truyền rung động từ hộp số đến khung xe.
- Giữa cầu chủ động và khung xe: Trên các xe dẫn động 4 bánh, cao su chân máy được dùng để cách ly rung động từ cầu chủ động.
- Giữa động cơ và thanh truyền động: Cao su chân máy đặt ở đầu thanh truyền động giúp giảm rung động từ động cơ.
Chất liệu làm cao su chân máy
Các vật liệu thường được sử dụng để chế tạo cao su chân máy là:
- Cao su tổng hợp: Là nguyên liệu chính, chiếm phần lớn thể tích với khả năng chịu lực và đàn hồi tốt.
- Chất độn các bon: Bổ sung các sợi các bon để tăng độ bền và cứng cáp cho cao su chân máy.
- Chất nhờn silicon: Giúp cải thiện khả năng chịu nhiệt và mài mòn của cao su chân máy.
- Chất bôi trơn: Tăng khả năng trượt và đàn hồi, kéo dài tuổi thọ sử dụng.
Ưu điểm của cao su chân máy
Sử dụng cao su chân máy mang lại một số lợi ích sau:
- Giảm thiểu rung động và tiếng ồn từ động cơ
- Mang lại cảm giác lái xe êm ái, thoải mái
- Bảo vệ các chi tiết máy khỏi hư hỏng do rung động quá mức
- Giảm thiểu tình trạng mòn và hao phí nhiên liệu
- Nâng cao tuổi thọ của động cơ và các hệ thống khác trên xe
Nhược điểm của cao su chân máy
Cao su chân máy cũng có một số nhược điểm cần lưu ý:
- Dễ bị lão hóa, nứt vỡ nếu sử dụng quá lâu
- Khó kiểm tra và phát hiện hư hỏng sớm
- Cần thay thế định kỳ để tránh hậu quả nghiêm trọng
- Giá thành cao hơn so với các bộ phận máy thông thường
Tác dụng của cao su chân máy ô tô
Cao su chân máy có nhiều tác dụng quan trọng giúp cải thiện trải nghiệm lái xe và kéo dài tuổi thọ cho các bộ phận trên ô tô:
- Hấp thụ rung động
- Kiểm soát độ rung của động cơ
- Cân bằng lực tác động
- Giảm áp lực lên hệ thống lái
- Giảm tiếng ồn
- Tăng khả năng vận hành mượt mà
- Rung động bất thường
- Tiếng ồn lớn từ khoang máy
- Khó khăn khi sang số, xe bị giật
- Mòn lốp và hao xăng bất thường
- Các chi tiết máy dễ bị hỏng hóc
Cách lắp đặt cao su chân máy
Để lắp đặt cao su chân máy, các bước cơ bản cần thực hiện như sau:
Chuẩn bị dụng cụ và vật tư
Các dụng cụ cần có gồm: bộ dụng cụ siết ốc, mỏ lết, kìm, cờ lê,…; vật tư gồm cao su chân máy mới (cùng kích thước với cao su cũ).
Nâng cầu xe và tháo cao su cũ
Dùng kích nâng nâng bánh xe lên, chèn chặt. Tháo các bu lông giữ cao su chân máy cũ và lấy cao su cũ ra. Lưu ý không làm hỏng các chi tiết tiếp xúc.
Lắp đặt cao su chân máy mới
Đưa cao su chân máy vào đúng vị trí cũ và căn chỉnh sao cho các lỗ bắt ốc trùng khớp với các lỗ trên vỏ động cơ/khung xe.
Siết chặt các bu lông giữ
Dùng mỏ lết và cờ lê siết chặt các bu lông giữ theo đúng lực quy định. Kiểm tra độ vững chắc, không để cao su bị lệch khỏi vị trí.
Kiểm tra hoạt động
Hạ cầu xe xuống, khởi động động cơ vài phút để kiểm tra độ ổn định, rung lắc và âm thanh có bất thường không. Nếu còn rung bất thường, cần điều chỉnh lại độ chặt bu lông cho phù hợp.
Trên đây là một số bước cơ bản để lắp đặt cao su chân máy. Tốt nhất nên nhờ các đại lý có chuyên môn cao thực hiện để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng.
Kết luận
Cao su chân máy là bộ phận đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ rung động, cách âm và bảo vệ các chi tiết máy khác trên ô tô. Kiểm tra và thay thế kịp thời cao su chân máy hỏng sẽ giúp xe hoạt động ổn định, êm ái hơn đồng thời kéo dài tuổi thọ cho động cơ và hệ thống treo. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc đã nắm được những kiến thức cơ bản về cao su chân máy ô tô.